1984

İngiliz yazar George Orwell'in 1949 yılında yayımlanmış ve kısa sürede kült mertebesine erişmiş eseri 1984, 1949 yılında yayımlanmıştır. Distopya türleri bir roman olan 1984, “Büyük Birader”, “Düşünce Polisi”, “101 Numaralı Oda”, “2+2=5” gibi çeşitli terminolojileri ve günümüz lugâtına kavramları içermektedir. George Orwell kitapları arasında en çok bilinen eserdir.

Romanın adı “Avrupa'daki Son Adam” ismiyle yayımlanmak istenmiştir ancak Orwell'in yayıncısı başarılı bir pazarlama stratejisiyle kitabı Bin Dokuz Yüz Seksen Dört olarak değiştirilmiştir.

Roma, II. Dünya Savaşı'ndan sonra oluşan totaliter rejimlere ağır bir eleştiri niteliğindedir ve romandaki alegoriler ve semboller bu totaliter devletlere işaret etmektedir.

George Orwell 1984 kitap özeti kısaca belirtilmek gerekirse romanın dünyasında üç ayrı rejimle yönetilmektedir: Okyanusya, Avrasya ve Doğu Asya... Sovyetler Birliği'ni andıran Okyanusya, düşünmeden itaat eden ve Büyük Birader'in özelliklerine göre kimin yaşadığı devlettir. Toplumdaki tüm insanların hareketleri devam ediyor ve izleniyor. Bir örgüt örgütü olan muhalif özellikteki Kardeşlik ve bu lider lider Goldstein, bu toplumun düşmanları olarak görülüyor. Romanın baş karakteri Winston'ın çeşitli olaylarına dahil olmasıyla roman, okuyucuların akıllarında bir araya gelen soru işareti bırakacaktır: Büyük Birader ve Goldstein gerçekten yaşıyorlar mı?

Can Yayınları'yla özdeşleşmiş kitaplardan biri olan 1984, Utku Lomlu'nun minimalist kapak çalışmasıyla günden güne artan bir okuyucu kitlesi edinmektedir. Eserin tercümesinde Hayvan Çifliği'nde olduğu gibi yine Celal Üster yer almaktadır.

Eser, her ne kadar Aldous Huxley'nin Cesur Yeni Dünya adlı eseri ile birlikte distopik roman alanında en iyi bilinen kitaplarda olsa da distopyanın yaratıcısı Rus yazar Yevgeni Zamyatin'dir ve yazarın kitabı “Biz” (1920); 1984'ün Cesur Yeni Dünya'nın ve Ursula K. Le Guin'in Mülksüzler adlı eserinin ilham kaynağı olduğu.